Park Narodowy Aggtelek

Aggtelek to interesujące miejsce na krótki, kilkudniowy wypad, jeśli chcemy odpocząć od szeroko pojętej cywilizacji, pochodzić trochę po zupełnie nieuczęszczanych a przy tym dobrze utrzymanych szlakach, zwiedzić jaskinię i pomieszkać trochę w miejscu gdzie przejeżdża jeden samochód na godzinę. Sam dojazd tutaj wygląda interesująco. Kilkanaście kilometrów przed Aggtelek ludzi i domów gwałtownie ubywa, a pejzaż robi się pusty. Aggtelek to miejscowość na pograniczu. Największą okoliczną metropolią po węgierskiej stronie jest Miszkolc, położony w odległości około 70 kilometrów. Na Słowacji również nic większego (oprócz Koszyc)  w pobliżu się nie znajduje. Gdyby nie atrakcja turystyczna znajdująca się na Unesco, z pewnością nikt by tutaj nie zaglądał. W Aggtelek znajduje się najbardziej popularne wejście do jaskini Baradla – długiego na ponad dwadzieścia pięć kilometrów systemu jaskiń znajdujących się na pograniczu Węgier i Słowacji. Wejść do jaskini jest kilka, z czego większość po stronie węgierskiej.  Tras do pokonania wewnątrz jaskini jest kilkanaście o zróżnicowanym stopniu trudności. Oprócz głównego korytarza, jaskinia posiada też wiele odnóg. Wszystkie trasy opisane są na stronie parku, ale najwięcej informacji jest w lokalnej informacji turystycznej naprzeciwko głównego wejścia do jaskimi. Uwaga! jedynie na najbardziej popularne trasy pójść można bez wcześniejszej rezerwacji. Wszystkie inne wymagają rezerwacji drogą mailową z co najmniej dwutygodniowym wyprzedzeniem, jeśli więc wyjazd tutaj jest spontaniczną decyzją i chcemy doświadczyć czegoś więcej niż przejścia się po równo wybetonowanym chodniczku z widokiem na przeróżne formacje skalne, to raczej się nam to nie uda. Przy najpopularniejszym wejściu do jaskini w miejscowości Aggtelek (o czym świadczy ilość straganów z jedzeniem i pamiątkami oraz spory parking dla autokarów) mamy możliwość skorzystania jedynie z bardzo krótkiej niespełna kilometrowej przechadzki po wybetonowanym chodniku. Żeby przejść się nieco dłuższym szlakiem, trzeba wybrać się do sąsiednich miejscowości na przykład Jósvafő albo w okolice jeziora Vörös-tó. Pomiędzy różnymi wejściami do jaskini kursują autobusy, odwożące turystów do wejścia, w którym zaczynali trasę. Można też nimi pojechać do konkretnego wejścia. Częstotliwość autobusów była na oko spora ale z nich nie korzystaliśmy, gdyż poruszaliśmy się piechotą.

hun_aggtelek_jaskinia-baradla_006
Jaskinia Baradla.

Sama jaskinia jest imponująca, ale sposób jej przystosowania na potrzeby masowej turystyki wygląda tak samo jak wszędzie. Taka turystyczna eksploatacja jaskini to jak dla mnie dość smutne zjawisko. Mamy więc bardzo jasne elektryczne oświetlenie, a wzdłuż betonowych chodników dosyć często widać poodłupywane “na pamiątkę” formacje skalne. A już szczytem wszystkiego,  jest puszczanie pod koniec przechadzki po jaskini hałaśliwej i odrobinę kiczowatej muzyki, celem pokazania akustyki jednej z sal (którą można wynająć na śluby, koncerty i inne wydarzenia). Podczas “koncertu” po kolei włączają się światła prezentując rozmaite formacje skalne. Poziom turystycznej popeliny skacze na dość niebezpieczne rejony. W ten sposób miejsce zamienione zostaje niestety w maszynkę do robienia pieniędzy, przez którą niemal hurtowo przetaczają się tłumy odwiedzających. Pierwotne założenie było pewnie takie, by umożliwić jak największej liczbie osób doświadczenie przebywania wewnątrz jaskini, co miało posłużyć edukacji i przybliżeniu ludziom wielu zagadnień przyrodniczych związanych z jaskiniami. Problem w tym, że mając wszystko podane na tacy, zwiedzający raczej nie nauczą się szacunku do przyrody. Traktują to jak wejście do kolejnego parku rozrywki. Żeby nabrali takiego szacunku, przejście przez nią nie powinno być tak łatwe i tanie. Niestety chęć zysku i “ochrony przyrody” sprawia, że na terenach przez które przetaczają się tłumy nie spotkamy już żadnego życia. Ewentualnie zawita tam czasami jakiś zagubiony nietoperz. Ilustracje w węgierskich folderach reklamowych na temat tej jaskini, przedstawiające ludzi ubranych w kombinezony z latarkami czołówkami maszerujących po niezbyt gładkim pełnym błota dnie, są odrobinę naciągane, ponieważ na miejscu takie atrakcje okazują się być mocno limitowane i dostępne jedynie z dużym wyprzedzeniem – a szkoda. Z drugiej strony pieniądze z nieszczęsnej turystyki jaskiniowej służą pewnie między innymi do utrzymana pieszych szlaków, czy na kursowanie autobusów między wejściami do jaskini, co trzeba przyznać jest dość wygodne.

hun_aggtelek_jaskinia-baradla_001.jpg
Wchodzimy, wzdłuż jaskini ciągnie się całkowicie “wyrównany” chodnik i tak będzie przez całe 1,5 godziny przechadzki.
hun_aggtelek_jaskinia-baradla_003.jpg
Miejscami jak na mój gust światła jest nawet za dużo.
hun_aggtelek_jaskinia-baradla_004.jpg
Oczywiście podziwiamy te interesujące okoliczności przyrody w tłumie innych turystów.
hun_aggtelek_jaskinia-baradla_005.jpg
hun_aggtelek_jaskinia-baradla_007.jpg
hun_aggtelek_jaskinia-baradla_002.jpg

Za to cała okolica wygląda świetnie bo jest niemal pusta i jak zwykle nie warto się spieszyć. Jeśli przyjedziemy do Aggtelek tylko na pół dnia zobaczyć jaskinię, zdążymy przejść się tylko po wybetonowanym chodniku wewnątrz niej i pooglądać formacje skalne razem z tłumem innych turystów lub dodatkowo w towarzystwie hordy dzieci z wycieczki szkolnej. Miejsce jest chyba najpopularniejszą wycieczkową destynacją jak u nas Wieliczka. Jeśli zostaniemy dłużej, będziemy mieli możliwość pochodzenia po łagodnych wzniesieniach i łąkach, szlakami pieszymi wyznaczonymi między najważniejszymi wejściami do jaskini, oraz po szeroko pojętej okolicy. Rosną tam bardzo ciekawe i nie występujące powszechnie rośliny, w tym sporo chronionych. Co jakiś czas można spotkać tablicę w rodzaju “cennika”, informującą ile kary zapłacimy za zerwanie albo zniszczenie którejś z nich. Przez trzy dni nie spotkaliśmy na szlakach zupełnie nikogo i mieliśmy park całkowicie na wyłączność. Są też szlaki na słowacką stronę i można (celem zjedzenia słowackiego obiadu) dojść na przykład do miejscowości Kečovo.  W  Kečovie nie ma gdzie zjeść obiadu, za to jest knajpa w której siedzą i piją piwo miejscowi emeryci. Tak bardzo ucieszyli się na widok turystów z zagranicy, że aż postawili nam chrupki oraz beherovkę, żebyśmy nie byli głodni. Nie sposób było odmówić i musieliśmy umacniać z nimi przyjaźń polsko-słowacką nie zważając na niekorzystny wpływ beherovki w prażącym słońcu. Nie wiem dlaczego, zawsze  nasza wizyta w jakiejkolwiek małej miejscowości, kończy się albo zaproszeniem na obiad, albo na piwo, albo kupieniem chrupek i beherovki.

hun_park-narodowy-aggtelek_001.jpg
Włócząc się piechotą po Parku Narodowym Aggtelek można oglądać takie ładne i zupełnie pozbawione jakichkolwiek turystów krajobrazy.
hun_park-narodowy-aggtelek_002.jpg
Przez trzy dni chodzenia nie spotkaliśmy nikogo.
hun_park-narodowy-aggtelek_003.jpg
hun_park-narodowy-aggtelek_004.jpg

Noclegi są tu bardzo tanie jak na warunki węgierskie, śpi się na kwaterach prywatnych, których sporo jest na szallas.hu. W naszej było bardzo śmiesznie bo nikt nie rozumiał ani słowa w jakimkolwiek obcym języku. Mimo to, ktoś wcześniej odpowiedział na naszego maila po angielsku, a przy wejściu leżał klucz i karteczka z instrukcjami w języku obcym. W samym Aggtelek znajduje się też jeden hotel, którego betonowy klocek dość niefajnie szpeci krajobraz. Z zewnątrz wygląda mało zachęcająco, znajduje się też w nim jedyna w miejscowości restauracja. Warto zostać w Aggtelek bo fajnie jest się zatrzymać w miejscu, które jest tak głęboką prowincją, że prawie nie spotkamy tutaj żadnych samochodów. Jedynie w dzień czasem przejedzie jakiś pojedynczy, natomiast w nocy panuje całkowita cisza. To prawdziwy węgierski koniec cywilizacji. Jest tutaj tylko jeden sklep z podstawowymi produktami i jeden bar z piwem i winem, a jedyne życie w postaci licznych straganów i barów znajduje się przy wejściu do jaskini. Do innych ośrodków miejskich i wiejskich, czy chociażby większego sklepu jest spory kawałek, możemy więc całkiem nieźle od tego wszystkiego odpocząć i się zrelaksować. Zakupy “jedzeniowe” zrobiliśmy przezornie wcześniej w Miszkolcu, więc na miejscu nie brakowało nam niczego. Aggtelek to fajne miejsce na wiejski relaks.

Podziel się z innymi: